Vibrio là một số vi khuẩn không được chào đón nhất trong ngành nuôi tôm toàn cầu, chúng gây ra các bệnh bao gồm EMS và khiến ngành này tiêu tốn hàng tỷ USD mỗi năm. Tuy nhiên, như chúng tôi giải thích trong bài viết này, có rất nhiều cách để người nuôi tôm giảm thiểu rủi ro của các bệnh liên quan đến vi khuẩn Vibrio. Cùng Nano NNA tìm hiểu nhé!
Vi khuẩn Vibrio là căn nguyên của hội chứng tôm chết sớm (EMS) ở tôm
Bệnh Vibriosis là một trong những bệnh do vi khuẩn nghiêm trọng nhất trong nuôi tôm, và gây ra bởi sự lây nhiễm của vi khuẩn Vibrio gây bệnh và / hoặc cơ hội. Nó có thể dẫn đến tỷ lệ chết lên đến 100% và ước tính gây thiệt hại cho ngành tôm 3 tỷ đô la Mỹ trên toàn cầu mỗi năm . Một trong những trường hợp gần đây nhất của các bệnh liên quan đến Vibrio là hội chứng tôm chết sớm (EMS), còn được gọi là bệnh hoại tử gan tụy cấp tính (AHPND) và đã ảnh hưởng lớn đến lợi nhuận từ sản xuất tôm châu Á trong thập kỷ qua.
Nội dung bài viết
Tìm hiểu về Vibrios
Vibrios là một chi vi khuẩn tồn tại trong môi trường nước và phổ biến trong các ao nuôi tôm thương phẩm. Nhiều loài Vibrio không gây bệnh và có thể được tìm thấy ở tôm khỏe mạnh. Tuy nhiên, Vibrios có thể chuyển từ trạng thái chung sang gây bệnh và gây ra dịch bệnh trong một số điều kiện môi trường nhất định. Các thông số môi trường quan trọng bao gồm nhiệt độ nước, oxy hòa tan, amoniac, chất hữu cơ và hàm lượng kim loại nặng, nhưng rất khó xác định do tính chất biến động, phức tạp rất thay đổi của nó. Một số loài và chủng có thể gây bệnh và sự hiện diện đơn thuần của nó có thể dẫn đến chết hàng loạt.
Các bệnh do nhiễm trùng liên quan đến Vibrio có thể xảy ra thường xuyên hơn ở các trại giống, do hệ thống miễn dịch tương đối kém phát triển của tôm con. Tuy nhiên, các trường hợp dịch bệnh trong các ao nuôi tôm thương phẩm cũng có thể xảy ra. Dưới đây là một số dấu hiệu lâm sàng của nhiễm trùng Vibriosis , cụ thể là:
- Hôn mê
- Ăn mất ngon
- Gan tụy bị hoại tử và biến màu với sự xuất hiện của các cục
- Cơ thể đổi màu hơi đỏ
- Vàng mô mang
- Xuất hiện các mảng trắng ở cơ bụng,
- Melanisation,
- Đóng gói dạng u hạt,
- Hoại tử và viêm các cơ quan khác nhau, chẳng hạn như cơ quan lympho, mang, tim, v.v.
- Sự phát quang
Trong nuôi tôm thẻ chân trắng, vi khuẩn Vibrio có liên quan đến một số bệnh nguy hiểm nhất. Vibrio harveyi có liên quan đến bệnh vi khuẩn phát sáng là mầm bệnh chính tấn công tôm ấu trùng và gây chết hàng loạt. V. vulnificus, V. fluvialis, V. parahaemolyticus, V. alginolyticus, V. damselae (Photobacterium damselae), V. mimicus và V. cholera có liên quan đến bệnh phân trắng (WFD), đã tàn phá nhiều nước sản xuất tôm. V. parahaemolyticus cũng là nguyên nhân hàng đầu của EMS / AHPND.
Các biện pháp dự phòng chống lại nhiễm vi khuẩn Vibrio
Do nguy cơ và mức độ nghiêm trọng của bệnh, cần có các biện pháp phòng ngừa liên quan đến những nguy cơ cụ thể này. Dưới đây là một số biện pháp mà người nuôi có thể áp dụng.
1. Giữ nồng độ Vibrio dưới ngưỡng tối đa
Vì Vibrio sống phổ biến trong nước ao, theo dõi nồng độ Vibrio và duy trì chúng dưới một ngưỡng nhất định có thể là một trong những cách để ngăn ngừa nhiễm Vibrio. Ngưỡng tối đa khác nhau, tùy thuộc vào lịch sử trang trại, điều kiện và hoàn cảnh môi trường. Dưới đây là một số ngưỡng tối đa phổ biến nhất mà chúng tôi muốn đề xuất:
| Tham số | Ngưỡng tối đa |
|---|---|
| Tổng số Vibrio (TVC) trong nước ao | 10^3 CFU / mL - 10 4 CFU / mL |
| Tổng số Vibrio (TVC) trong ruột tôm | 10^5 CFU / g |
| Khuẩn lạc Vibrio | Khuẩn lạc xanh: 10^2 CFU / mLKhuẩn lạc màu vàng: 10^3 CFU / mL |
| Tổng số Vibrio trên tổng tỷ lệ đếm đĩa | Dưới 10% |
2. Sử dụng hậu ấu trùng SPF hiệu quả cao
Việc lựa chọn di truyền và trại giống tôm post (PL) nên được ưu tiên hàng đầu. PL từ các trại giống có thể là nguồn lây nhiễm mầm bệnh phổ biến trong trại. Để ngăn chặn điều này, hãy sử dụng PL sạch bệnh (SPF) cụ thể từ các trại giống được chứng nhận để đảm bảo an toàn và chất lượng.
3. Thực hiện an toàn sinh học mạnh mẽ
Trong trường hợp các bệnh liên quan đến Vibrio, điều quan trọng là đảm bảo rằng trang trại được bảo vệ khỏi sự xâm nhập của mầm bệnh qua các vật trung gian khác nhau và luôn được duy trì sạch sẽ. Dưới đây là một số hành động an toàn sinh học mà bạn có thể thực hiện:
- Làm khô và khử trùng ao của bạn trước khi bắt đầu chu kỳ sản xuất.
- Thường xuyên khử trùng dụng cụ nuôi.
- Khử trùng nước trước khi cho vào ao, có thể sử dụng chế phẩm nano bạc để khử trùng an toàn.
- Lắp đặt các thiết bị vệ sinh ở lối vào trang trại, bao gồm các thiết bị rửa tay, ngâm chân và vệ sinh xe cộ.
- Đảm bảo mọi người đi ủng khi vào hoặc làm việc tại trang trại.
- Sử dụng lót ao, bằng vật liệu như HDPE.
- Duy trì lượng hữu cơ có thể kiểm soát được bằng cách thường xuyên hút đáy ao.
Điều quan trọng nữa là phải khử trùng nước nuôi bằng clo trước khi chu kỳ bắt đầu, vì nó giúp giảm tải lượng vi khuẩn trong nước (xem Bảng 2 bên dưới), và kết hợp việc này với việc làm sạch đáy ao thường xuyên và sử dụng chế phẩm sinh học.
Bảng 2. Ảnh hưởng của quá trình khử trùng bằng clo đối với sự phát triển của vi khuẩn Vibrio (nhấp vào hình ảnh để phóng to) © Ali et al 2018
Trong nước nuôi tôm có hai loại vi khuẩn là vi khuẩn R-Strategyist và Vi khuẩn R-Strategyist
Vi khuẩn R-Strategyist có hại cho tôm và có tốc độ tăng trưởng cao. Trong khi đó, K-Strategyist nói chung là vô hại, nhưng tốc độ phát triển của chúng rất chậm. Ở cấp độ vi sinh vật, việc khử trùng ban đầu dẫn đến số lượng vi khuẩn trong nước thấp hơn. Sau trạng thái ban đầu, Vi khuẩn R-Strategyist sẽ chiếm phần lớn trong nước. Để ngăn chặn điều này, việc hút nước có thể giúp giảm tải chất dinh dưỡng trong nước để có ít tài nguyên hơn cho Vi khuẩn R-Strategyist. Thay nước là một biện pháp tốt để duy trì chất lượng nước, nhưng nó cũng sẽ rửa trôi một phần Vi khuẩn K-Strategyist. Ngoài ra, việc áp dụng chế phẩm sinh học có thể giúp duy trì chất lượng nước để các Vi khuẩn K-Strategyist có thể chiếm phần lớn trong môi trường nước.
4. Sử dụng chế phẩm sinh học để chống lại vi khuẩn Vibrio gây bệnh, cơ hội
Chúng tôi đã đề cập đến chế phẩm sinh học và những lợi ích của nó đối với việc nuôi tôm rộng rãi tại đây . Trong trường hợp này, vi khuẩn probiotic có thể được sử dụng để loại trừ Vibrio gây bệnh, cơ hội khỏi hệ thống. Các vi khuẩn Probiotic có thể cạnh tranh với Vibrio cơ hội, gây bệnh để lấy chất dinh dưỡng và không gian. Chúng cũng có thể tạo ra các chất sẽ ức chế sự phát triển của vi khuẩn Vibrio gây bệnh, cơ hội trong hệ thống. Một nghiên cứu cho thấy rằng ứng dụng probiotic dẫn đến số lượng vi khuẩn thấp hơn cũng như tổng số vibiro (TVC) thấp hơn, xem hình 1 bên dưới.
Vi khuẩn Probiotic cũng giúp duy trì chất lượng nước tốt thông qua việc hấp thụ hoặc phân hủy trực tiếp các chất hữu cơ trong nước. Một số chủng thường được sử dụng cho mục đích này bao gồm Nitrosomonas sp., Nitrobacter sp., Nitrosococcus sp., Bacillus sp., Aerobacter sp., Và Pseudomonas sp.
TVC trong các phương pháp xử lý khác nhau. K Không có men vi sinh, A 0,1 mg L men vi sinh, B A 0,2 mg L men vi sinh, C 0,4 mg L men vi sinh (bấm vào hình để phóng to) © Widigdo, et al, 2021
5.Sử dụng chế phẩm nano bạc định kỳ để loại bỏ vi khuẩn Vibrio
Trong đề cập ở phần 4 chúng tôi đề xuất sử dụng các lợi khuẩn Probiotic( các vi khuẩn Probiotic có thể cạnh tranh với Vibrio về dinh dưỡng, môi trường sống) từ đó kiểm soát sự tăng lên của Vibrio gây bênh. Tuy nhiên, trong điều kiện thực tế không phải lúc nào mật độ Probiotic cũng có thể chiến thắng được Vibrio, do đó cần sử dụng các chất diệt khuẩn an toàn như nano bạc định kỳ 7 – 10 ngày/ lần nhằm loại bỏ hại khuẩn Vibrio ra khỏi môi trường nuôi.
Sau khi sử dụng nano bạc để loại bỏ vi khuẩn gây hại, sau 24h tiến hành cấp lợi khuẩn và probiotic vào trong ao nuôi. Mục đích của việc sử dụng chế phẩm diệt khuẩn nhằm đảm bảo mật độ khuẩn lợi luôn lớn hơn khuẩn hại, từ đó phát huy được an toàn sinh học.
6. Thực hiện các hệ thống sản xuất thay thế
Các hệ thống được phát triển gần đây để chống lại những thách thức trong nuôi tôm bao gồm biofloc (BFT) và công nghệ nước xanh (GWT). Những gì các hệ thống này dự định làm là giảm nồng độ Vibrio trong nước ao và tăng cường hệ thống miễn dịch của tôm.
BFT là một hệ thống trao đổi nước bằng không hoặc thấp, kích thích sự phát triển của vi sinh vật thông qua việc bổ sung carbon và lượng sục khí cao trong nước. Đến lượt nó, các cộng đồng vi sinh vật sẽ đông tụ lại thành các bông, chúng ăn chất hữu cơ và cạnh tranh với các mầm bệnh, dẫn đến chất lượng nước tốt hơn và giảm nguy cơ dịch bệnh. Các nghiên cứu cho thấy BFT đã làm giảm thành công nồng độ Vibrio cũng như các bệnh nhiễm trùng liên quan đến Vibrio. Nó cũng được chứng minh là có hiệu quả chống lại AHPND. Tuy nhiên, BFT không phải là không có mặt trái của nó, bao gồm khó bảo trì trong các hệ thống mở, nhu cầu điện cao và nhu cầu của các kỹ thuật viên được đào tạo để vận hành và bảo trì hệ thống.
GWT ban đầu được phát triển bởi những người nuôi tôm ở Philippines. Nó hoạt động bằng cách tận dụng nước nuôi cá trong các ao nuôi tôm thương phẩm. Nhiều loài cá có thể được sử dụng cho việc này, nhưng một nghiên cứu cho thấy cá rô phi là ứng cử viên tốt nhất. Một hệ thống GWT với sinh khối cá rô phi> 300 g / m 3 trên 80 g / m 3 sinh khối tôm được một nghiên cứu báo cáo là có chứa nồng độ Vibrio thấp hơn. Một nghiên cứu cũng báo cáo rằng hệ thống này có hiệu quả trong việc chống lại EMS / AHPND và cung cấp sức khỏe tôm được nâng cao cùng với tỷ lệ sống cao hơn. Những lợi ích này có thể là do tác dụng đối kháng của chất nhầy và các chất chuyển hóa khác vốn có trong cá rô phi chống lại Vibrio spp .
GWT cũng được đặc trưng bởi số lượng lớn vi tảo, chẳng hạn như Chlorella và Nannochloropsis , có lợi do khả năng tạo ra các chất và hợp chất kháng khuẩn hoạt động như các chất dập tắt cảm nhận đại biểu (QS) để ức chế sự phát triển của Vibrio và làm giảm độc lực. Các hợp chất được tạo ra bởi vi tảo trong hệ thống GWT có thể gây trở ngại cho việc cảm nhận số lượng vi khuẩn, dẫn đến ức chế tăng trưởng và làm giảm độc lực, như đã đề cập trước đó. Rủi ro của việc sử dụng GWT là – nếu không được quản lý đúng cách – nó có thể dẫn đến cạn kiệt oxy, giá trị pH không ổn định và cá chết hàng loạt. Hệ thống này cũng mất tác dụng khi sinh khối tôm cao hơn. Việc duy trì hai loài có nhu cầu rất khác nhau luôn khó khăn hơn.
Chúng tôi hy vọng rằng những hành động chính này có thể hướng dẫn bạn chuẩn bị cho một chu kỳ thành công. Hãy theo dõi để biết thêm các mẹo nuôi tôm từ chúng tôi.
Nguồn tham khảo: Reducing the risks of bacterial-borne diseases in shrimp farms